اسیدها و بازها

نظریه های مربوط به اسید و باز

۱- نظریه آرنیوس: در سال ۱۸۸۷ میلادی آرنیوس ضمن بیان نظریه تفکیک یونی تعریف زیر را برای اسیدها و بازها ارائه داد:

اسیدها ترکیباتی هستند که در حلال آب یون‌های⁺H تولید می‌کنند و بازها نیز ترکباتی هستند که در آب یون‌های ^–OH تولید می‌کنند.

   اسید   HCl → H⁺(aq) + Cl^–(aq)                  

   باز   NaOH(aq) → Na⁺(aq) + OH^–(aq)

پس خواص مشترک اسیدها مانند داشتن مزه ترش به وجود یون ⁺H نسبت داده می‌شود. واکنش اسیدها با دیگر مواد، نتیجه واکنش ⁺H با آن مواد شناخته می‌شود. واکنش فلز روی با بعضی اسیدها، که منجر به آزادشدن گاز هیدروژن می‌شود می‌توان چنین نوشت:

Zn(s) + H⁺(aq) → Zn²⁺(aq) + H₂(g)

با همین روش خواص مشترک بازها (مزه گس داشتن) از خواص ^–OH ناشی می‌شود. برای نمونه گاز SO₂ با بازها را می‌توان چنین نوشت:

SO₂(g) + 2OH^–(aq) → H₂O(l) + SO₃^2-(aq)

بنابراین واکنش خنثی شدن اسیدها و بازها نتیجه واکنش ⁺H  با ^–OH است

H⁺(aq)+ OH^–(aq)→ H₂O(l)

نظریه آرنیوس درباره اسیدها و بازها دو ویژگی مهم دارد:

• خواص مشترک اسیدها و بازها را توجیه می‌کند.
• مقیاسی برای محاسبه و مقایسه قدرت اسیدها ارائه می‌دهد. به این معنی که اسید ضعیف، آن است که به طور جزیی تفکیک می‌شود. در صورتی که اسید قوی تقریبا به طور کامل تفکیک می‌یابد. اما باید اذعان داشت که نظریه آرنیوس به رغم صحیح بودن، حاوی نارسایی‌هایی است. مهمترین ضعف نظریه آرنیوس آن است که تنها حلال (محیط واکنشی) را آب در نظر می‌گیرد.

  نظریه های مربوط به اسید و باز

  ۱- نظریه آرنیوس: در سال ۱۸۸۷ میلادی آرنیوس ضمن بیان نظریه تفکیک یونی تعریف زیر را برای اسیدها و بازها ارائه داد:

  اسیدها ترکیباتی هستند که در حلال آب یون‌های⁺H تولید می‌کنند و بازها نیز ترکباتی هستند که در آب یون‌های ^–OH تولید می‌کنند.

     اسید   HCl → H⁺(aq) + Cl^–(aq)                  

     باز   NaOH(aq) → Na⁺(aq) + OH^–(aq)
  

  پس خواص مشترک اسیدها مانند داشتن مزه ترش به وجود یون ⁺H نسبت داده می‌شود. واکنش اسیدها با دیگر مواد، نتیجه واکنش ⁺H با آن مواد شناخته می‌شود. واکنش فلز روی با بعضی اسیدها، که منجر به آزادشدن گاز هیدروژن می‌شود می‌توان چنین نوشت:

  Zn(s) + H⁺(aq) → Zn²⁺(aq) + H₂(g)

  با همین روش خواص مشترک بازها (مزه گس داشتن) از خواص ^–OH ناشی می‌شود. برای نمونه گاز SO₂ با بازها را می‌توان چنین نوشت:

  SO₂(g) + 2OH^–(aq) → H₂O(l) + SO₃^2-(aq)

  بنابراین واکنش خنثی شدن اسیدها و بازها نتیجه واکنش ⁺H  با ^–OH است

  H⁺(aq)+ OH^–(aq)→ H₂O(l)

  نظریه آرنیوس درباره اسیدها و بازها دو ویژگی مهم دارد:

  • خواص مشترک اسیدها و بازها را توجیه می‌کند.
  • مقیاسی برای محاسبه و مقایسه قدرت اسیدها ارائه می‌دهد. به این معنی که اسید ضعیف، آن است که به طور جزیی تفکیک می‌شود. در صورتی که اسید قوی تقریبا به طور کامل تفکیک می‌یابد. اما باید اذعان داشت که نظریه آرنیوس به رغم صحیح بودن، حاوی نارسایی‌هایی است. مهمترین ضعف نظریه آرنیوس آن است که تنها حلال (محیط واکنشی) را آب در نظر می‌گیرد.